मेल्लेख ।
अछामको मेल्लेख गाउँपालिका वडा नम्बर १ र २ ऋषिदहमा फलाईएको तरकारीले मुल्य नपाउँदा बारीमा कुहिन थालेको छ। व्यवसायिक तरकारी खेती गरेर मनग्य आम्दानी गर्ने उद्धेश्यले उत्पादन गर्न थालिएको तरकारी बिक्री नभए पछि कृषकहरु चिन्तित बनेका छन्।
कृषकहरुले उत्पादन गरेको तरकारी ऋषिदहबाट मेल्लेख गाँउपालिकाको केन्द्र र व्यापारिक केन्द्र साँफेबगर जाने सडक बेला–बेलामा अवरुद्ध हुने र यातायात नचल्ने हुँदा उनीहरुको लागत मूल्य अनुसारको तरकारी बिक्री नभएकाले कृषकहरु कष्ट व्यहोरी रहेका छन्। झण्डै १६० जना कृषकहरुले व्यवसायिक रुपमा तरकारी खेती गरि रहेका कोपिला कृषक समुहका अध्यक्ष कौशी देवि बिष्टले बताउनु भयो।
अहिले उनीहरुको बारीमा टमाटर, काक्रा, फर्सी, सिमी, बन्दा, लौका, भेडेखुर्सानी, भण्टा, भिण्डी लगायतका तरकारीहरु उत्पादन भएका छन्। टमाटर मात्रै टिप्ने हो भने झण्डै ४०/४५ क्वीन्टल अझै पाकेर निस्कन बाँकी रहेको अनुमान छ। स्थानीय अगुवा कृषक जयविरे धामीले भन्नु भयो एक तरकारी दुई अन्न दाल बालीसंग साटेर तरकारी बेच्न खोज्दा पनि किन्न मानेनन्। दुई दिन जयगढ र एक दिन बाजुराको बाम्का समेत बोकेर बेचेँ, गाँउमा तरकारी किनेर खाने बानी परेको छैन। यो बर्ष मात्रै ऋषिदहमा ८७ वटा प्लाष्टिक टनेलमा टमाटर लगाएर उत्पादन गर्न थालिएको र बिक्री नहुने समस्या पाईएको छ।
स्थानीय महिला कृषक नखु धामी बुढा भन्नु हुन्छ हामी त साह्रै समस्यामा परेका छौँ। गाँउमा डोकोमा बेच्न लगे पनि तरकारी बिक्री भएन। बजार टाढा छ, डोकोमा पुर्याउन सकिदैन। यसरी डोकोमा बोकेर गाँउ–गाँउमा लगेर तरकारी बेच्दा समेत बिक्री नहुँने हो भने आगामी दिनमा समेत उनीहरुमा नैराश्यता आउने देखिन्छ। स्थानीय अगुवा कृषक राम बहादुर धामीले भन्नु भयो मेल्लेख र साँफेबगर पुर्याउन सके बिक्री हुने थियो। यातायातको व्यवस्था नै छैन्, कसरी पुर्याउने? पुर्याए पनि लागत मूल्य उठ्दैन। बजारमा प्रति किलो रु ३२० रुपैयाँ सम्म बजार भाउ पुगे पनि ऋषिदहको टमाटरले भने भाउ पाएको छैन उहाँले भन्नु भयो।
राज्यले कृषिमा आधुनिकीकरण, व्यवसायिकता र बजारीकरणका नाममा करोडौं रकम लगानी गरे पनि यहाँका कृषकहरुलाई छोएको छैन। कुनै अनुदानका कार्यक्रमले पनि नछोएको युवा कृषक ममता खड्का रावलले बताउनु भयो। उहाँले भन्नु भयो सरकारको बजेटले नछोए पनि वाक नेपालको सहयोगले हामीहरु तरकारी खेती गरि रहेका छौँ तर बेच्न सकिएन यसमा संस्थाले पनि पहल गरि दिनु पर्छ। सामान्य रुपमा सडक खुले पनि दैनिक रुपमा सार्वजनिक यातायातका साधन नचल्दा पनि बिक्री गर्न समस्या भएको छ।
ऋषिदहमा वाक नेपाल र वल्र्ड भिजनको साझेदारीमा संचालित एकीकृत उत्थानशिल जिविकोपार्जन तथा पोषण परियोजना मार्फत ताजा तरकारीका अलावा एक सय घर परिवारलाई अदुवा खेती र एक सय ७५ घर परिवारलाई आलु खेतीमा सहयोग गरिएको छ। यस्तै हो भने आलु र अदुवाले पनि बजार भाउ पाउनेमा स्थानीय किसानहरुले चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।
बाहिरको टमाटर स्सतोमा आउने भएकाले स्थानीय टमाटरले मुल्य नपाएको मेल्लेख गाउँपालिका वडा नम्बर १ का वडा अध्यक्ष दिल बहादुर धामीले बताउनु भयो। उहाँले कृषकहरुले उत्पादन गरेका वस्तुलाई संकलन गर्न संकलन केन्द्रको निर्माण गर्ने तयारी गरि रहेको बताउनु भयो। उहाँले वडा, गाउँपालिका, सहकारी र अन्य सहयोगि संस्थाहरुसंग समन्वय गरेर संकलन केन्द्रको निर्माण गरेर किसानले उत्पादन गरेका तरकारी तथा अन्य वस्तुहरु संकलन गरिने बताउनु भयो।
